Witam serdecznie,
mam pytanie o odmianę rzeczownika – nazwy urządzenia. Mianownik to Cutometer. Jaka będzie zatem poprawna forma w innych przypadkach – Cutometeru, Cutometerem? Czy Cutometrem? Z góry dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam,
Joanna Łodygowska

Często można usłyszeć zwroty typu droga w kierunku na Warszawę albo pociąg jedzie w kierunku na Kraków itp. Mnie one rażą i wydaje mi się, że można powiedzieć potocznie droga na Warszawę, a jeżeli chcemy użyć słowa kierunek, to tylko droga w kierunku Warszawy. Czy mam rację?

Szanowni Państwo!
Ostatnio parokrotnie spotkałam się z wymową słowa dysleksja przez [z], czyli [dyzleksja]. Stąd moje pytanie: jak prawidłowo należy wymawiać, [dysleksja] czy [dyzleksja]?
Z góry dziękuję za odpowiedź.

Szanowni Państwo,
chciałbym zapytać, dlaczego Wielki słownik ortograficzny PWN zaleca pisownię wyrazu pytia (w znaczeniu: ‘wieszczka Apollina’) dużą literą, tak jakby była to nazwa własna. Mała encyklopedia kultury antycznej daje na początku małą literę, według mnie słusznie (w przeciwnym razie sugeruje to imię jakiejś konkretnej wieszczki).
Z wyrazami szacunku
Tomasz Majtczak

Dzień dobry,
mam następujące dwa pytania:
1. Czy dopuszczalne jest tworzenie polskich form liczby mnogiej od łacińskich nazw chmur (cumulusy, cirrusy itp.)?
2. Powierzchnia Ziemi czy powierzchnia ziemi? W moim odczuciu, gdy omawia się bilans energetyczny planety, powinno się pisać o powierzchni Ziemi (do której dociera promieniowanie itd.), a na małą literę można pozwolić sobie np. gdy mowa o warstwie atmosfery przylegającej do ziemi (z pominięciem słowa powierzchnia).

Witam serdecznie!
1. Jakiś czas temu w środkach komunikacji miejskiej pojawiły się naklejki o treści: „Proszę, ustąp mi miejsce”. Czy to poprawna forma? Czy może powinno być miejsca?
2. Jak się powinno stopniować przymiotniki czysty (czystszy, czyściejszy) i gęsty (gęstszy, gęściejszy)?
3. Jak brzmi prawidłowa forma mianownika lmn. od rzeczownika postać? Te postacie czy też postaci?

Dzień dobry,
mam problem natury językowej. Jeżdżąc autobusami, często widzę niepokojące plansze: „Proszę nie zanieczyszczać pojazd”, „Ustąp mi miejsce”, co, przyznaję, kłuje mnie w oczy. Użyłabym tu dopełniacza, ale może jestem niechlujna. Poza tym zapomnieć hasło czy zapomnieć hasła?
Byłabym niezmiernie wdzięczna za odpowiedź, choć zdaję sobie sprawę, że jest Pan bardzo zajętą osobą.
Z wyrazami szacunku, dziękując z góry
Ala Baster

Chciałbym poznać Państwa pogląd odnośnie do statusu czy też obecnego znaczenia wyrazu salon. Dzisiaj najczęściej jest on używany do nazywania pokoju gościnnego w mieszkaniu. Znajomi kupują mieszkania i za każdym razem pojawia się w ich wypowiedziach wyraz salon („salon z aneksem kuchennym”, „jak urządziłeś salon?”, „ile metrów ma twój salon?”). Dzisiaj na kursie francuskiego tłumaczyliśmy nazwy pomieszczeń w mieszkaniu. Kiedy zwróciłem prowadzącej i grupie uwagę, że w większości mieszkań są raczej pokoje gościnne, ewentualnie dzienne (kiedyś mówiło się pokój stołowy, na przykład moi rodzice tak mówili), że na salon niewiele osób może sobie pozwolić, choćby z racji niewielkiego metrażu tegoż pomieszczenia – to spotkałem się z reakcją lekkiego niedowierzania. ISJP potwierdza moje stanowisko. USJP (w porównaniu do ISJP) odżegnuje się trochę od tradycyjnego znaczenia tego słowa i nadaje mu bardziej powszechny charakter (czyżby pod wpływem mody językowej?). Być może jestem przewrażliwiony na punkcie maksymy „odpowiednie dać rzeczy słowo”, ale jeśli przeciętne polskie mieszkanie będzie wyposażone w salon (może w salonie czujemy się lepiej lub bardziej dowartościowani), to jak nazwać pomieszczenia, które istotnie zasługują na to miano? Moim zdaniem jest to nadal nadużycie, a bezrefleksyjne powtarzanie za kimś słów czy wyrażeń modnych – cokolwiek smutne.

Dzień dobry, Szanowni Państwo,

uprzejmie proszę o informację dotyczącą składni czasownika: "winien" oraz "winny".

Kiedy będzie występować po tych czasownikach rzeczownik lub zaimek w dopełniaczu, a kiedy w celowniku? Od czego to zależy?

Jak podaje WSJP:

"winien" (czemu / czego)

"winien" wszystkiemu; (celownik)

"winien" porażki, śmierci, tragedii, zbrodni (dopełniacz)

"winny" (czego)

"winny" zaniedbań (dopełniacz)

Dziękuję serdecznie.

Pozdrawiam

Już od kilku dni szukam informacji na temat liczebników porządkowych i nie mogę znaleźć. Jak poprawnie napisać następujące liczebniki porządkowe: 19 000, 21 000, 22 000, 101 000, 102 000, 121 000, 122 000 ?